Thời gian thực hiện: 01/03/2023 – 01/03/2024
Cơ quan tài trợ: ALiSEA
Chủ nhiệm dự án: TS. Phạm Văn Hội CARES)
Kiểm soát cỏ dại theo hướng sinh thái (Eco-weed Control) là dự án được ALiSEA tài trợ. Với mục tiêu là thay đổi nhận thức xã hội về vấn đề môi trường, an toàn thực phẩm và sức khỏe con người.
Dự án được thực hiện ở 2 địa điểm là vùng rau hữu cơ PGS Đồng Sương -Hòa Bình và Nhóm rau PGS Thanh Thuỷ – Trác Văn, Hà Nam.
Để kiểm soát cỏ dại theo hướng sinh thái, chúng tôi thực hiện theo 4 bước tiếp cận là:
(1) không làm đất / làm đất tối thiểu;
(2) che phủ luống bằng phân hữu cơ + tàn dư thực vật;
(3) trồng cây bầu từ vườn ươm (không gieo thẳng) để cây trồng nhanh chóng có khả năng kiểm soát cỏ dại và che phủ đất;
(4) nhổ cỏ bằng tay (khi phát hiện).
Trong khuôn khổ dự án, các nhà khoa học sẽ so sánh sự sinh trưởng phát triển của cây, năng suất, công lao động, cỏ dại, hoạt động của sinh vật trong đất (giun), tình trạng bề mặt đất theo 03 công thức thí nghiệm:
(A) đối chứng, là biện pháp canh tác người dân vẫn thực hiện: làm đất và không che phủ – gieo hạt hoặc trồng cây con;
(B) làm đất, che phủ, trồng cây con ươm trên khay;
(C) không làm đất, che phủ tàn dư hữu cơ, trồng-cây con ươm trên khay;
TS. Phạm Văn Hội: “Kiểm soát cỏ dại một cách khôn ngoan chứ không tận diệt”.
Theo các chuyên gia của CARES, mặc dù cỏ dại đối với đa số nông dân là có hại, là không mạng lại lợi ích thế nhưng trên thực tế cỏ dại cũng là một thành phần trong hệ sinh thái tự nhiên và chúng có vai trò quan trọng đối với sự ổn định và hiệu quả của hệ thống sản xuất. Do vậy, việc tận diệt cỏ dại là không cần thiết. Thay vì đó, kiểm soát cỏ dại theo hướng có lợi cho mục tiêu sản xuất của con người (VD: tăng cường DDSH, che phủ bề mặt đất, cải thiện cấu trúc đất….) chính là một lựa chọn khả thi giúp cho cộng đồng nông nghiệp, môi trường nông thôn, nền kinh tế nông nghiệp thêm bền vững và hiệu quả.
Tiếng Việt